مقدمه
مؤسسات تحصیلات عالی خصوصی، نهادهاییاند که با فعالیت¬های علمی و اکادمیک آن¬ها می¬توان تغییرات شگرف و بنیادی را در جامعه ایجادکرد. تحقق این تغییرات شگرف و بنیادی، نیازمند تدوین پالیسی¬های متعدد در سطوح مختلف، از جمله سطح علمی هر نهاد تحصیلی است. مؤسسهی تحصیلات عالی خصوصی پیمان در صدد آن است تا بهعنوان یکی از بهترین مؤسسات تحصیلات عالی خصوصی در کشور، خدمات علمی را مطابق روش¬ها و رویکرد¬های علمی برای شهروندان جامعۀ افغانستان ارایه نماید. موثریت ارایه خدمات علمی و تغییرات شگرف و بنیادی در جامعه، مستلزم وضع پالیسی علمی و ارتقای ظرفیت استادان در سطح این نهاد تحصیلی می¬باشد. اینک کمیتۀ پلانوپالیسی با توجه به اولویت¬های پلان استراتیژیک خویش، مصمم است تا بهمنظور تنظیم بهتر امور علمی و مدیریت سالم آن، پالیسی را تحت عنوان «پالیسی علمی و ارتقای ظرفیت استادان» وضع و مورد اجرا قرار دهد.
پس منظر
مؤسسه¬ی تحصیلات عالی خصوصی پیمان بهعنوان مرکز تولید علم و تربیه کادرهای مسلکی و مجرب در سال ۱۳۹۳ هـ.ش. در مرکز ولایت تخار (شهر تالقان) تأسیس گردیده است. این نهاد تحصیلی با داشتن پوهنحیهای قابلگی عالی (لیسانس)، تعلیموتربیه (نُه دیپارتمنت) و حقوقوعلوم سیاسی (دو دیپارتمنت) مصروف عرضۀ خدمات علمی برای اتباع این کشور میباشد.
منظور از وضع پالیسی
این پالیسی منحیث یک رهنمود عملی و اجرایی برای رسیدگی بهمشکلات علمی و ارتقای ظرفیت استادان، در سطح این نهاد تحصیلی وضع گردیده و چگونگی رسیدگی به ارتقای ظرفیت استادان را معین می¬سازد.
اهداف پالیسی
این پالیسی در راستای تحقق اهداف و مقاصد ذیل تدوین و وضع گردیده است:
۱- رسیدگی بهمشکلات علمی؛
۲- ارتقای ظرفیت استادان و بلندبردن کارآیی و مؤثریت آنها در امر تدریس و تحقیق؛
۳- تطبیق بهتر قوانین، مقررات، لوایح و طرزالعملهای علمی؛
۴- قانونمندسازی اجراآت علمی در تمام سطوح نهاد تحصیلی؛
۵- تقویت سیستم تضمین کیفیت و اعتباردهی در سطح نهاد تحصیلی؛
۶- عرضه¬ی خدمات علمی باکیفیت برای شهروندان از طریق نهاد تحصیلی.
مشکلات و چالشها
در این بخش از پالیسی به آنعده از مشکلات و چالشهاییکه باعث اخلال و سکتگی در اجراآت کاری استادان و کارمندان شده و تداوم آن باعث رکود اجراآت اداری در سطح نهاد تحصیلی می¬گردد، توجه میشود.
۱٫ نبود مجلۀ علمی در سطح نهاد تحصیلی
نبود مجلۀ علمی در سطح نهاد تحصیلی سبب شده تا استادان این نهاد تحصیلی نتوانند در قسمت تحقیق و نوشتن مقاله¬های تحقیقی اقدامات علمی و عملی نمایند. اگر این روند در سطح نهاد تحصیلی ادامه یابد، بدون شک روحیه تحقیق و پژوهش در میان اعضای کادر علمی این نهاد کمرنگ گردیده و پروسۀ تدریس نیز آسیب میبیند.
۲٫ کمبود استادان دایمی دکتور و ماستر در دیپارتمنت¬ها
کمبود استادان دایمی دکتور و ماستر در دیپارتمنت¬ها از جمله مشکلاتی است که با داوم آن، نهاد تحصیلی نمی¬تواند بهصورت مؤثر خدمات علمی باکیفیت را برای شهروندان عرضه نماید. هم¬چنان این مشکل می¬تواند هسته¬ی تضمین کیفیت و اعتباردهی این نهاد تحصیلی را صدمه زده و مانع پروسۀ اعتباردهی آن شود.
۳٫ نبود میکانیزم مشخص در قسمت تدویر ورکشاپ ¬ها و سمینار¬های علمی بهمنظور ارتقای ظرفیت استادان.
نبود برنامه و نورم مشخص در قسمت تدویر ورکشاپ¬ها و سمینار¬های علمی بهمنظور ارتقای ظرفیت استادان باعث تنزل امور و مسائل علمی در نهاد تحصیلی گردیده و تداوم این امر، پیشرفت¬های علمی را از این نهاد تحصیلی می¬گیرد. با توجه به این امر، عدم مراعات مطالب یاد شده، میزان دلگرمی استادان را نیز کاهش داده و انگیزه آنان را شدیداً آسیب میزند.
۴٫ نبود میکانیزم مشخص بهمنظور نوشتن مقالات علمی و کتب درسی.
نبود نورم مشخص بهمنظور نوشتن مقالات علمی و تحقیقی استادان، از جمله ضروریاتی است که نهاد تحصیلی در این مورد توجه نکرده است. از ابتدای تأسیس این نهاد تحصیلی تا اکنون تقریباً هفت سال سپری گردیده، اما متاسفانه تا هنوز در قسمت مقالات علمی و تحقیقی استادان توجۀ کمتر صورت گرفته است و استادان از آدرس مؤسسه، تحقیقی انجام ندادهاند؛ مگر هر استادی بهگونۀ انفرادی تحقیقات خویش را انجام دادهاند.
۵٫ نبود میکانیزم مشخص در قسمت نظارت از چگونگی تدریس استادان.
نبود میکانیزم مشخص در قسمت نظارت از چگونگی تدریس استادان از جمله مشکلاتی است که دانشجویان همواره از ضعف تدریس استادان شاکی می¬باشند. این امر سبب شده است که تعداد زیادی استادان این نهاد تحصیلی بدون مطالعه و تحقیق وارد صنف شوند و عرضه¬ی خدمات علمی بیکیفیت داشته باشند.
۶٫ عدم تدویر ورکشاپها و سمینارهای آموزش مبتنی بر نتیجه و محصلمحور برای استادان.
عدم تدویر ورکشاپها و سمینارهای آموزش مبتنی بر نتیجه و محصلمحور برای استادان، سبب شده است که استادان دایمی و قرار دادی از اصل آموزش مبتنی بر نتیجه و محصلمحور دورمانده و تدریسشان نتیجۀ مثبت و کارآمد را در پی نداشته باشد. اگر این حالت ادامه یابد، ممکن مشکلات عدیده¬ی در قسمت یادگیری موثر برای دانشجویان به وجود آید و ایشان نتوانند بهصورت مؤثر از تدریس استادان استفاده¬ی اعظمی نمایند.
۷٫ عدم بازنگری کریکولم و نصاب درسی.
اکثراً در سطح نهاد تحصیلی و دانشکده¬ها دیده شده است که نصاب درسی تعداد از دانشکده¬ها بازنگری علمی نگردیده است و این امر باعث شده که کریکولم و نصاب درسی دانشکده¬های تعلیموتربیه و قابلگی عالی مطابق نیازمندی¬ها و ضرورت مارکیت کار عیار نگردد. تداوم این حالت توجۀ مردم به این نهاد تحصیلی را کمرنگ خواهد کرد.
۸٫ عدم امضای تفاهمنامه¬ها و توأمیت¬ها با نهاد¬های تحصیلی داخلی و خارجی و عدم ارسال استادان و محصلان بهبرنامه¬های ماستری.
عدم امضای تفاهمنامه¬ها و توأمیت¬ها با نهاد¬های تحصیلی داخلی و خارجی و عدم ارسال استادان و محصلان فارغشده بهبرنامه¬های ماستری سبب شده تا این نهاد تحصیلی نتواند بهصورت مؤثر خدمات علمی را مطابق معیاری¬های ملی و بینالمللی برای افراد جامعه عرضه نماید و هرگاه این موضوع ادامه یابد ممکن این نهاد تحصیلی در عرصه¬ی رقابت¬های علمی از کاروان پیشرفت عقب مانده و اعتبار علمی خویش را در سطح محلی و ملی از دست دهد.
شرح پالیسی (راه حلها)
در این بخشی از پالیسی، به راه حلهای آنعده از مشکلات و چالشهاییکه باعث اخلال نظم و جلوگیری از کارآیی و موثریت در بخش علمی گردیده و ممکن تداوم آن، ماشین گردش علمی این نهاد تحصیلی را متوقف سازد، پرداخته میشود.
۱٫ ایجاد مجلۀ علمی در سطح نهاد تحصیلی.
ایجاد مجلۀ علمی یکی از اولویت¬های پلان استراتژیک نهاد تحصیلی می¬باشد. ایجاد مجلۀ علمی در سطح نهاد تحصیلی باعث ارتقای ظرفیت استادان در قسمت تحقیق و نوشتن مقالات علمی مطابق معیار¬های امروزی میشود. فعال شدن این روند بستر رشد علمی نهاد تحصیلی را افزایش می¬دهد. مقام معاونیت علمی نهاد تحصیلی مکلف است تا نکات ذیل را بهمنظور ایجاد مجلۀ علمی توجه نماید:
• معاون علمی بعد از منظوری این پالیسی، تمام شرایط مربوط به مجلۀ علمی را تهیه و تکمیل نماید.
• معاون علمی تمام اسناد و مکتوب پیشنهاد ایجاد مجلۀ علمی را ازطریق نهاد تحصیلی به وزارت تحصیلات عالی تقدیم نماید.
• معاون علمی پیشنهاد مجلۀ علمی را تعقیب و منظوری آن را از وزارت تحصیلات عالی اخذ نماید.
• مؤسس و رئیس نهاد تحصیلی بهمنظور پیشبُرد امور مجلۀ علمی، بودجۀ لازم را بعد از غور و بررسی در اختیار معاونیت علمی قرار دهد.
• معاون علمی مسئولیت دارد تا مقالات علمی استادان را جمعآوری نموده و بعد از غور و بررسی آن-ها را در مجلۀ علمی چاپ نماید.
• هرگاه معاون علمی در ایجاد و چاپ مقالات در مجلۀ علمی تعلل و بیپروایی نماید، مسئول پنداشته میشود.
• معاون علمی باید بهمنظور پیشبُرد بهتر و مؤثر مجلۀ علمی، میکانیزم معینی را تحت عنوان «میکانیزم نوشتن مقالات علمی» تدوین و در خدمت استادان قرار دهد.
۲٫ افزایش استخدام استادان دایمی به سویهی دکتور و ماستر.
برای اینکه نهاد تحصیلی بتواند بهصورت عادی خدمات علمی باکیفیت را برای اتباع کشور و مشتریان خویش عرضه نماید، ناگزیر است تا استادان دایمی بهسویه لیسانس و ماستر را مطابق رشته¬، در دیپارتمنت¬ها استخدام نماید. تحقق این امر باعث ارتقای ظرفیت نهاد تحصیلی گردیده و دانشجویان می¬توانند از داشتههای جدید و مدرن تحصیلی استادان دارای سویۀ تحصیلی بالاتر مانند ماستر و دکتور استفاده اعظمی نمایند. رئیس، معاون علمی و رؤسای دانشکده¬ها بهمنظور تحقق این مر باید به موارد زیر عمل نمایند:
¬ رئیس نهاد تحصیلی
• رئیس نهاد تحصیلی مکلف است تا مطابق مقررۀ جدید وزارت تحصیلات عالی در قسمت استخدام استادان دایمی ماستر اقدامات جدی و لازم را مبذول داشته و برای استادان دایمی ماستر معاش لازم را تعیین نماید.
• رئیس باید همیشه از چگونگی استخدام استادان دایمی لیسانس و ماستر و طی مراحل اسناد رسمیشان از معاونیت علمی اطلاع حاصل نماید.
معاون علمی نهاد تحصیلی
• معاون علمی مکلف است بهمنظور شفافیت پروسه¬ی استخدام استادان دایمی، کمیته¬ای را تحت عنوان «کمیتۀ امتحان اعضای کادر علمی» ایجاد و استادان متخصص، مسلکی و واجدالشرایط را درآن تعیین نماید.
• معاون علمی باید در قسمت استخدام استادان ماستر و لیسانس بهصورت جدی عمل نموده و از طریق پروسه¬ی امتحان رقابتی، به استخدام ایشان اقدام و اسناد رسمی استادان استخدامشده را جهت تأییدی و منظوری بهمقام وزارت تحصیلات عالی تقدیم نماید.
• معاون علمی باید در ختم پروسهی استخدام استادان دایمی، اسناد آنها را جهت طی مراحل قانونی غرض منظوری بهمقام وزارت تحصیلات عالی ارسال نماید.
• معاون علمی باید در خلال مدت دو ماه از چگونگی تأیید و منظوری اسناد استادان دایمی اطمینان حاصل نماید. درصورتی¬که طی مراحل اسناد استادان دایمی بهمشکل مواجه گردد، مقام ریاست نهاد تحصیلی را در جریان قرار دهد.
• هرگاه معاون علمی در قسمت پیشبُرد امور محوله تعلل و بیپروایی نماید و باعث سکتگی و پیشرفت در امور علمی گردد، مسئول پنداشته می¬شود.
رؤسای دانشکدهها و آمرین دیپارتمنتها
• رؤسای دانشکده¬ها وآمرین دیپارتمنتها باید در قسمت تکمیل و تهیه اسناد استادان دایمی، معاون علمی را همکاری جدی نمایند.
• رؤسای دانشکده¬ها و آمرین دیپارتمنت¬ها باید در قسمت تهیه و ترتیب سوالات پروسه¬ی امتحان رقابتی، معاون علمی را بهصورت جدی همکاری نمایند.
۳٫ تدوین میکانیزم مشخص بهمنظور تدویر ورکشاپ¬ها و سمینار¬های علمی.
تدویر ورکشاپ¬ها و سمینار¬های علمی بهمنظور ارتقای ظرفیت استادان باعث می¬شود تا نهاد تحصیلی در مارکیت کار، خدمات علمی باکیفیت را برای مشتریان خویش عرضه نماید. این برنامه¬ها می¬توانند میزان روحیه تحقیق و تدریس بهتر را در ضمیر استادان زنده نموده و باعث پیشرفت علمی در نهاد تحصیلی گردد. بهمنظور تحقق این امر، باید نکات ذیل را توجه کرد و به این تکالیف عمل نمود:
• رئیس نهاد تحصیلی بودجۀ لازم را در قسمت تدویر ورکشاپها و سمینار¬های علمی مشخص نماید.
• معاون علمی میکانیزم مشخصی را بهخاطر چگونگی تدویر سمینارها و ورکشاپ¬ها تدوین و مطابق به آن، کلیه کنفرانس¬ها و سمینارهای علمی را در سطح نهاد تحصیلی دایر نماید.
• معاون علمی باید حداقل در یک سمستر یکبار با تشریک مساعی پوهنتون دولتی و نهاد¬های تحصیلات عالی خصوصی و با اشتراک مهمانان از سطح ولایت نظر به احوال و شرایط زمان و مکان تحت عناوین مشخص سمینار¬های علمی را دایر نماید.
• رؤسای دانشکده¬ها و آمرین دیپارتمنت¬های هر دانشکده و دیپارتمنت باید بهطور جداگانه بهتاریخ معین در هر ماه ورکشاپ¬ها و سمینارهای ارتقای ظرفیت استادان را با تشریک مساعی دانشکده¬های مماثل پوهنتون دولتی و نهاد¬های تحصیلات عالی خصوصی دایر نمایند.
• معاون علمی، رؤسای دانشکده¬ها و آمرین دیپاتمنتها، باید عناوین ورکشاپها و سمینار¬های علمی را در سطوح و ظیفویشان مطرح و بعد از تأییدی مورد اجرا قرار دهند.
• هرگاه ادارات ذیربط در قسمت تدویر این برنامههای علمی، تعلل و بیپروایی نمایند، مسئول پنداشته میشوند.
۴٫ تدوین میکانیزم مشخص بهمنظور نوشتن مقالات علمی و کتب درسی.
تدوین میکانیزم مشخص بهمنظور نوشتن مقالات علمی وکتب درسی توسط استادان باعث می¬شود تا نهاد تحصیلی حاوی مراجع معتبر علمی باشد. تحقق این امر، می¬تواند نهاد تحصیلی را از انزوای علمی بیرون و در مارکیت کار، رقابت موثری را انجام دهد. معاون علمی، رؤسای دانشکده¬ها، آمرین دیپارتمنت¬ها و استادان نهاد تحصیلی باید بهنکات ذیل توجه داشته باشند:
• معاون علمی باید میکانیزم مشخصی را تحت عنوان میکانیزم نوشتن مقالات تحقیقی وکتب درسی تهیه و در خدمت تمام واحد¬های علمی قرار دهد.
• معاون علمی باید کاپی رهنمود جدید نوشتن مقالات علمی و کتب درسی وزارت تحصیلات را بهتمام واحد¬های علمی نهاد تحصیلی بهصورت رسمی ارسال نماید.
• معاون علمی باید بهمنظور توضیح و تشریح رهنمود جدید وزارت تحصیلات عالی و نورم مشخص تحریر مقالات، کتابهای علمی، تحریر مقاله¬ی تحقیقی و کتب درسی، حداقل در جریان سمستر یکبار ورکشاپ و سمینارهای علمی را در سطح نهاد تحصیلی دایر نماید.
• رؤسای دانشکده¬ها و آمرین دیپارتمنت¬ها باید حداقل طی یک سمستر یکبار ورکشا¬پ¬ها و سمینارهای علمی را در سطح دانشکده¬ها و دیپارتمنت¬ها برگزار نمایند.
• استادان دایمی باید حداقل طی یک سال تحصیلی، حداقل یک مقالۀ تحقیقی را تحریر و غرض غور و بررسی بهکمیتۀ تحقیق دانشکده¬ی مربوطه تسلیم نمایند. کمیته¬ی تحقیق دانشکده بعد از غور و بررسی آن را جهت تأییدی بهکمیتۀ تحقیق نهاد تحصیلی ارسال نماید.
• کمیتۀ تحقیق نهاد تحصیلی، مقاله¬ی تحقیقی را بعد از تأییدی آن جهت چاپ در مجلۀ علمی به آمریت تحقیقات علمی و امور استادان نهاد تحصیلی، ارسال بدارد.
• معاون علمی، رؤسای دانشکدهها و آمرین دیپاتمنت¬ها باید با تشریک مساعی، کمیته¬ی مشترکی را تحت عنوان «کمیته¬ی تألیف کتاب¬های درسی نهاد تحصیلی» ایجاد و حداقل اعضای هر دیپارتمنت با تشریک مساعی طی یک سال تحصیلی، یک کتاب درسی را تحریر و جهت چاپ بهمعاونیت علمی تسلیم نمایند.
• نوشتن مقالات علمی و کتب درسی توسط استادان دایمی یک امر الزامی میباشد.
۵٫ تقویت آمریت تضمین کیفیت و کمیته¬های تضمین کیفیت در سطح نهاد¬ تحصیلی و دانشکده¬ها.
تقویت آمریت تضمین کیفیت و کمیته¬های تضمین کیفیت در سطح نهاد تحصیلی و دانشکده¬ها از جمله اولویت¬های این نهاد تحصیلی محسوب میگردد. تقویت امور فوقالذکر باعث می¬شود تا این نهاد تحصیلی در پروسه¬ی باز نگری تضمین کیفیت و اعتباردهی وزارت تحصیلات عالی نمرۀ عالی کسب و اعتبار علمی بهدست آورد. برای تحقق امور فوق، نیاز است تا بهموارد ذیل توجه لازم مبذول داشته شود:
اول- معاونیت¬ها
• معاونیت علمی، اداری و محصلان باید تمام موارد مرتبط بهتضمین کیفیت را در ساحات و حوزه-های کاری¬شان در هرسال تکمیل کنند.
• هرگاه معاونیت¬های علمی، اداری و محصلان مسائل تضمین کیفیت را در ساحات و حوزه¬های کاریشان تکمیل ننمایند، مسئول پنداشته می¬شوند.
دوم- آمریت تضمین کیفیت
• آمر تضمین کیفیت باید در خلال ماه اول هر ربع، کلیه نواقص و مشکلات تضمین کیفیت را تحریر و بهمعاونیت علمی گزارش دهد.
• آمر تضمین کیفیت باید در ختم هر ماه از چگونگی پیشرفت و عدم پیشرفت امور تضمین کیفیت معاونیت علمی را در جریان قرار دهد.
• هرگاه آمر تضمین کیفیت در خلال مدت معینۀ شورای رهبری نهاد تحصیلی، کلیه اسناد تضمین کیفیت را بهمنظور تأییدی بهمقام وزارت تکمیل و ارسال ننماید، مسئول پنداشته میشود.
• آمریت تضمین کیفیت باید بعد از تصویب این پالیسی، چک لیست کاری کلیه واحدهای اداری را بعد از تشخیص، ارسال و بهشکل هفتهوار از پیشرفت و عدم پیشرفت آن اطمینان حاصل کند.
سوم- دانشکده¬ها
• رؤسای دانشکده¬ها باید با تشریک مساعی کادر¬های دایمی خویش در خلال مدت سه ماه، پلان استراتژیک دانشکده¬ها را تدوین و بهمنظور نهاییسازی بهکمیته¬ی پلان و پالیسی تقدیم نمایند.
• رؤسای دانشکده¬ها باید با تشریک مساعی آمرین دیپارتمنت¬ها و اعضای کادر علمیشان، کمیتههای فرعی را در سطح نهاد تحصیلی فعال نمایند.
• رؤسای دانشکده¬¬ها باید در رأس هر کمیته¬ی فرعی یک تن استاد را به حیث مسئول بگمارند.
• رؤسای دانشکده¬ها باید در خلال مدت سه ماه کلیه اسناد مورد ضرورت کمیته¬ها را از طریق رؤسای کمیتهها تکمیل و آمریت تضمین کیفیت را درجریان قرار داده و از چگونگی پیشرفت کار، آمریت تضمین کیفیت را اطلاع دهند.
• هرگاه رؤسای دانشکده¬ها در قسمت تحقق موارد فوقالذکر بیپروایی و تعلل نمایند، مسئول پنداشته میشوند.
چهارم- دیپارتمنت¬ها
• آمرین دیپاتمنت¬ها باید در خلال مدت سه ماه، پلان استراتژیک دیپارتمنتها را تدوین و ریاست دانشکده¬ها را اطمینان دهند.
• آمرین دیپارتمنت¬ها باید امور مربوط بهتضمین کیفیت دیپارتمنت¬ها را در خلال مدت سه ماه، مطابق چک لیست آمریت تضمین کیفیت مستندسازی نموده و از پیشرفت کار خویش، ریاست دانشکده-ها را اطمینان دهند.
• هرگاه آمرین دیپاتمنت¬ها در خلال میعاد معینه، در مورد انجام امور فوقالذکر تعلل نمایند، مسئول پنداشته می¬شوند.
• آمرین دیپارتمنت¬ها باید چک لیست پلان کاری هفتهوار و ماهوار خویش در رابطه بهتضمین کیفیت بهریاست دانشکده¬ها تقدیم بدارند.
پنجم- استادان دایمی و قراردادی
• استادان دایمی باید در قسمت پیشبُرد امور تضمین کیفیت دانشکده¬ها و دیپارتمنت¬ها سهم داشته باشند.
• نقش استادان دایمی بعد از رؤسای دانشکده¬ها و آمرین دیپارتمنتها برجسته بوده و باید در رأس کمیته¬ها بهعنوان رؤسای کمیته¬ها ایفای وظیفه نمایند.
• هرگاه استادان دایمی در قسمت پیشبُرد امور تضمین کیفیت دانشکده¬ها و دیپارتمنت¬ها را کمک و همکاری ننمایند، مسئول پنداشته می¬شوند.
• استادان قراردادی باید بدون دریافت حقالزحمه، بخش تضمین کیفیت دانشکده¬ها و دیپارتمنت¬ها را همکاری نمایند.
• هرگاه استاد قراردادی از همکاری در قسمت تضمین کیفیت خودداری نمایند، ریاست دانشکده¬ها قرارداد آنها را در ختم سمستر تحصیلی فسخ و حق قرارداد مجدد را با ایشان ندارند.
۶٫ تعیین میکانیزم نظارت و ارزیابی از چگونگی تدریس استادان.
تعیین میکانیزم نظارت و ارزیابی از چگونگی تدریس استادان باعث می¬شود تا معاونیت علمی، رؤسای دانشکدهها و آمرین دیپارتمنت¬ها از میزان ظرفیت و چگونگی تدریس استادان در سطح نهاد تحصیلی آگاهی یابند. تحقق این امر سبب می¬شود تا نهاد تحصیلی اقدام به استخدام شایستهترین استادان و کادر¬های علمی نموده و از استخدام استادان ضعیف و بیظرفیت جلوگیری نماید و روند این میکانیزم در سطوح ذیل عبارتانداز:
معاونیت علمی
• معاون علمی بعد از تصویب این پالیسی، کمیته¬ی نظارت و ارزیابی از چگونگی تحقیق و تدریس استادان را ایجاد و مطابق تقسیماوقات معینه، روند تدریس استادان را در سطح نهاد تحصیلی نظارت و ارزیابی نماید.
• معاون علمی باید اعضای این کمیته را از میان استادان خبیر، باتجربه و سویه تحصیلی بالاتر انتخاب و میکانیزم را برای نحوه نظارت و ارزیابی استادان تدوین کند.
• هرگاه معاون علمی طی هر سمستر تحصیلی به امور فوقالذکر اقدام ننماید، مسئول پنداشته می¬شود.
• معاون علمی باید بهمنظور ارزیابی این روند، فورم مشخصی را ترتیب و بعد از تصویب بهکمیتۀ نظارت و ارزیابی استادان ارسال بدارد.
• معاون علمی باید فیدبک و بازخورد نظارت و ارزیابی تدریس استادان را بهریاست دانشکده¬های مربوطه ارسال بدارد.
دانشکده¬¬ها
• رؤسای دانشکده¬ها باید در قسمت نظارت و ارزیابی از چگونگی تدریس استادان، کمیته¬ی نظارت و ارزیابی تدریس استادان را ایجاد نموده و زمینه¬ی این نظارت را تسهیل نمایند.
• رؤسای دانشکده¬ها باید در شروع سمستر بهاری از چگونگی نظارت وارزیابی این روند، استادان را اطلاع داده و تفهیم نمایند که بدون آمادگی قبلی و تحقیق همهجانبه وارد صنف نشوند.
• مسئول کمیتۀ نظارت و ارزیابی از کیفیت تدریس استادان، باید در هر سمستر یک بار از روند و کیفیت تدریس استادان ارزیابی و نتیجۀ آن را بهریاست دانشکدهها ارسال کنند.
• رؤسای دانشکده¬ها باید فیدبک کمیته¬ی نظارت و ارزیابی تحقیق و تدریس استادان را به آمریت دیپارتمنت¬ها غرض آگاهی استادان ارسال بدارند.
• رؤسای دانشکده¬ها، استادانی را که در پروسه¬ی تحقیق و کیفیت تدریس، نمرۀ معیاری گرفته نتوانند، از پروسه¬ی تدریس منفک و استادان متخصص و مجرب استخدام بدارند.
• هرگاه رؤسای دانشکده در قسمت تحقق مطالب فوقالذکر تعلل نمایند، مسئول پنداشته می¬شوند.
آمریت دیپارتمنت¬ها
• آمرین دیپارتمنت¬ها باید از فیدبک کمیتۀ نظارت و ارزیابی تحقیق و کیفیت تدریس، استادان دیپارتمنت خود را در جریان قرار دهند.
• آمرین دیپارتمت¬ها باید طبق پروسه¬ی تضمین کیفیت و اعتباردهی، فورم ارزیابی خودی استادان را در جریان هفتۀ هشتم هر سمستر تحصیلی، در اختیارشان قرار داده و ایشان باید از روند کیفیت تدریس و برخورد خویش، خود را توسط دانشجویان ارزیابی نمایند.
• آمرین دیپارتمنت¬ها در جریان هفته سوم باید چگونگی تدریس استادان را در صنف توسط دانشجویان ارزیابی کنند.
• آمرین دیپارتمنت¬ها باید مطابق اصول و پرنسیپ تضمین کیفیت و اعتباردهی در جریان هر سمستر تحصیلی، روند کیفیت تدریس استادان را توسط دانشجویان ارزیابی و فیدبک آن را بعد از تجزیه و تحلیل برای استادان تقدیم بدارند.
• هرگاه آمرین دیپارتمنت¬ها در قسمت امور فوقالذکر تعلل ورزند، مسئول پنداشته می¬شوند.
استادان دایمی و قرار دادی
• استادان دایمی و قرار دادی باید بهمنظور بلند رفتن کیفیت تدریس با آمادگی کامل وارد صنف شوند.
• نمره¬ی کامیابی از روند نظارت و ارزیابی کیفیت تدریس استادان ۷۵ نمره می¬باشد.
• هرگاه استاد دایمی و قراردادی نمرۀ معیاری را اخذ کرده نتواند، بعد از غور و بررسی درصورتی¬که روند تدریس بهمشکل مواجه نگردد، منفک میشود.
• هرگاه استاد دایمی و قراردادی بین ۷۵ الی ۸۵ نمرۀ معیاری را بهدست آورد؛ اما مشکلات جزئی در تحقیق و تدریس وی وجود داشته باشد، کمیتۀ نظارت و ارزیابی، آمرین دیپارتمنت¬ها و رؤسای دانشکده¬ها باید در قسمت ارتقای ظرفیت وی همکاری و تدابیر لازم را اتخاذ نمایند.
• هرگاه نحوه تدریس استاد دایمی و قراردادی معیاری باشد و در ارزیابی بین ۸۵ – ۹۵ فیصد نمرۀ معیاری را بهدست آورد، معاون علمی با توافق رئیس نهاد تحصیلی مکلف است که معاش و حقالزحمه وی را بیشتر کند.
• هرگاه استاد دایمی و قراردادی بین ۹۵ – ۱۰۰ % نمره را بهدست آورد، معاون علمی مکلف است که وی را بهعنوان استاد برتر تقدیر معنوی و مادی نموده و معاش وی را با توافق رئیس نهاد تحصیلی ازیاد بخشد.
• هرگاه استاد دایمی و قراردادی در تحقق مطالب فوقالذکر کوتاهی ورزد، مسئول پنداشته میشود.
۷٫ تدویر ورکشاپها و سمینارهای آموزش مبتنی بر نتیجه و محصلمحور برای استادان.
تدویر ورکشاپها و سمینارهای آموزش مبتنی بر نتیجه و محصلمحور برای استادان باعث می¬شود که استادان از روش جدید آموزش مبتنی بر نتیجه و محصلمحور آگاهی یافته و بهتبع آن دانشجویان بتوانند بهصورت واقعی از تدریس و داشته¬های استادان استفاده¬ی بهینه نمایند. برای تحقق مطالب فوقالذکر به اجراآت زیر، نیاز بوده و در کل نهاد تحصیلی مکلف به امور ذیل می¬باشد:
ریاست نهاد تحصیلی
• رئیس نهاد تحصیلی باید مطابق پلان استراتژیک نهاد تحصیلی، بودجۀ لازم را بهمنظور تدویر سمینارهای علمی و حقالزحمه استادان باتجربه مشخص کند.
• هرگاه رئیس نهاد تحصیلی، با توجه بهچارچوب پلان استراتژیک آن، بودجه و مصارف لازم را منظور ننماید، حق توقع انجام کار را در این بخش از نهاد¬های مربوطه نداشته و مسئولیت بعدی بهدوش شخص رئیس خواهد بود.
معاونیت علمی
• معاون علمی باید بهمنظور تدویر سمینارهای علمی، منظوری بودجه سالانه را از مقام محترم ریاست نهاد تحصیلی اخذ نماید.
• معاون علمی باید در جریان سمستر بهاری و خزانی هر سال تحصیلی، سمینارهای¬ آموزش مبتنی بر نتیجه و محصلمحوری را برای رؤسای دانشکده¬ها و آمرین دیپارتمنتها دایر نماید.
• معاون علمی نظر به لزوم دید و تقاضای نهاد تحصیلی مکلف است که قبل از شروع هر سمستر تحصیلی، حداقل یک بار این سمینارها و ورکشاپ¬های آموزش مبتنی بر نتیجه و محصلمحوری را برای استادان دایمی و قراردادی در سطح نهاد تحصیلی دایر نماید.
• هرگاه معاون علمی در قسمت پیشبُرد امور فوقالذکر تعلل نماید، مسئول پنداشته میشود.
دانشکده¬ها
• تمام رؤسای دانشکده¬ها باید در جریان هر سمستر تحصیلی سمینار آموزش مبتنی بر نتیجه و محصلمحور را برای استادان دایر نمایند.
• رؤسای دانشکده¬ها در قسمت تدویر این سمینار¬ها باید معاون علمی را در جریان قرار داده وموافقۀ وی را در زمینه اتخاذ کنند.
• هرگونه تعلل و بیپروایی در قسمت تدویر این سمینارها، مسئولیت علمی و اداری دارد.
استادان دایمی و قراردادی
• استادان دایمی و قراردادی باید حداقل یک بار در سمینارهای آموزش مبتنی بر نتیجه و محصلمحور شرکت نموده و قاعده¬های آموزش مبتنی بر نتیجه و محصلمحور را در صنوف مختلف رعایت نمایند.
• هرگاه استادان دایمی و قراردادی مطابق قاعده¬های آموزش مبتنی برنتیجه و محصلمحور تدریس ننمایند و در نظارت و ارزیابی نمرۀ کمتر اخذ کنند؛ اگر استاد دایمی باشد معاش وی کسر و اگر قراردادی باشد، قرارداد با وی فسخ گردد.
• کمیتۀ نظارت و ارزیابی مکلف است که از تطبیق این روند نظارت نموده و گزارش خویش را بهمعاونیت علمی ارایه بدارد.
۸٫ باز نگری کریکولم و نصاب درسی.
بازنگری کریکولم و نصاب درسی از جمله اولویت¬های مندرج پلان استراتژیک این نهاد تحصیلی بوده و مفاد آن باعث می¬شود که نصاب درسی مطابق ضرورت¬های مارکیت کار برای مشتریان تدوین شود. بنابراین، این نهاد تحصیلی بهمنظور انجام موارد متذکره به امور آتی مکلف پنداشته می¬شود:
• معاون علمی باید از طریق کمیتۀ نصاب این نهاد، معیاری بودن چپترها و کتابهای درسی را بررسی نماید.
• هرگاه نصاب درسی نهاد تحصیلی، بهبازنگری ضرورت داشته باشد، معاون علمی باید کمیتۀ نصاب مرکزی را عجالتاً مکلف بهبازنگری نصاب درسی نماید.
• اعضای کمیتۀ نصاب مرکزی باید از طریق بازنگری¬ نصاب درسی، مشخص سازد که کدام مضامین و مفردات درسی نیاز بهتغییر، کدام مضامین و مفردات درسی ضرورت بهتعدیل، کدام مضامین و مفردات درسی نیاز بهحذف و کدام مضامین و مفردات درسی در کریکولم ضرورت به ازدیاد دارد.
• کمیتۀ نصاب مرکزی نهاد تحصیلی با تشریک مساعی کمیته¬های نصاب دانشکده¬ها، به انجام امور فوقالذکرمکلف می¬باشند.
• معاون علمی، اعضای کمیته¬ی نصاب مرکزی و کمیته¬های نصاب دانشکده¬ها مکلفاند تا در جریان شش ماه نخست سال تحصیلی ۱۴۰۲ کار بازنگری نصاب را تکمیل و جهت منظوری بهمقام وزارت تحصیلات عالی ارسال نمایند.
• هرگاه مسئولین ذیربط در انجام امور فوقالذکر تعلل نمایند، مسئول پنداشته می¬شوند.
۹٫ امضای تفاهمنامه¬ها و توأمیت¬ها با نهاد¬های تحصیلی داخلی و خارجی جهت تبادلۀ تجارب علمی و ارسال استادان و دانشجویان بهمقاطع ماستری و دکتورا.
امضای تفاهمنامه¬ها و توأمیت¬ها با نهاد¬های تحصیلی داخلی و خارجی جهت تبادلۀ تجارب علمی و ارسال استادان و دانشجویان بهمقاطع ماستری و دکتورا از جمله اولویت¬های پلان استراتژیک این نهاد تحصیلی است؛ تعمیل این موضوع، باعث ارتقای اعتبار علمی نهاد تحصیلی در سطح محلی، ملی و بینالمللی می-گردد. برای تحقق مطالب فوقالذکر انجام احکام ذیل ضروری پنداشته می¬شود:
• رئیس و معاون علمی باید در جریان سمستر بهاری و خزانی سال تحصیلی سال ۱۴۰۲ از میان ده دانشگاه¬ برتر خصوصی کشور، دو دانشگاه خصوصی و از میان ده دانشگاه برتر دولتی کشور، دو دانشگاه دولتی را انتخاب و زمینۀ تفاهم وگفتگو را با آن¬ها مساعد نمایند.
• رئیس و معاون علمی باید در جریان سال ۱۴۰۲ بعد از تفاهم با دو دانشگاه خصوصی و دو دانشگاه دولتی، تفاهمنامههای علمی را با ایشان امضاء نمایند.
• رئیس و معاون علمی باید زمینۀ تفاهم را در جریان سال تحصیلی ۱۴۰۲ با دانشگاه¬های کشورهای همسایه و منطقه ایجاد و بستر اساسی را جهت امضای تفاهمنامهها مساعد سازند.
• رئیس و معاون علمی باید حداقل در جریان سال تحصیلی ۱۴۰۲ بعد از تفاهم با پوهنتون¬های همسایه و منطقه، تفاهمنامهها و توأمیتهای علمی را با ایشان امضاء کنند.
• معاون علمی باید یک میکانیزم خاصی بهمنظور امضای تفاهمنامه¬های علمی با دانشگاه¬های خصوصی و دولتی داخلی و دانشگاه¬های خارجی، تدوین نماید.
• رئیس و معاون علمی باید حداقل در جریان سال ۱۴۰۲ دو تن از استادان و ده تن از دانشجویان فارغالتحصیل را جهت فراگیری مقطع ماستری بهپوهنتون¬های همکار داخلی و خارجی معرفی و ارسال بدارند.
تدابیر حقوقی و نهادی
چارچوب تطبیقی
هرگاه مسئولین ادارات، برخلاف روحیه این پالیسی عمل نمایند، طبق احکام قوانین، مقررات و طرزالعمل اداری مسئول شناخته می¬شوند. مؤسس، رئیس، معاون علمی، رؤسای دانشکده¬ها، آمرین دیپارتمنت¬ها و استادان، مطابق چارچوب تطبیقی این پالیسی، مکلف بهتطبیق این پالیسی می¬باشند.
تدابیر نهادی
ریاست مؤسسۀ تحصیلی پیمان، معاونیت علمی، دانشکده¬ها، آمریت دیپارتمنت¬ها وکمیته¬های تضمین کیفیت نهاد تحصیلی و کمیتۀ فرعی تضمین کیفیت دانشکده¬ها، مکلفاند تا اقدامات لازم را جهت تطبیق این پالیسی اتخاذ نمایند.
نقش جوانب ذیدخل
جوانب ذیدخل شامل تمام کسانی میشوند که بهطور مستقیم و غیرمستقیم در جلب منفعت و دفع مضرت این نهاد تحصیلی سهیم هستند و آنها عبارتانداز: وزارت محترم تحصیلات عالی، ریاست مؤسسۀ تحصیلات عالی پیمان، معاونیت علمی، ریاست پوهنحی¬های حقوق، تعلیموتربیه، قابلگی عالی، آمرین دیپارتمنتها، آمریت تضمین کیفیت و کمیته¬¬های اصلی و فرعی نهاد تحصیلات عالی پیمان، میباشند.
نظارت و ارزیابی
نظارت و ارزیابی پالیسی علمی و ارتقای ظرفیت استادان، می¬تواند ریاست نهاد تحصیلات عالی پیمان را از چگونگی تطبیق و عدم تطبیق این پالیسی اطمینان دهد. ریاست نهاد تحصیلی پیمان، جهت نیل بههدف متوقعۀ این پالیسی، دساتیر زیر را صادر مینماید:
– ایجاد کمیتۀ نظارت و ارزیابی از تحقیق و تدریس استادان؛
– اعطای تفویض اختیار بهکمیتۀ پلان و پالیسی، در امر نظارت و ارزیابی از چگونگی تطبیق پالیسی علمی و ارتقای ظرفیت استادان.
تغییر و تعدیل
این پالیسی بهمنظور تطبیق قوانین، مقررات، لوایح و طرزالعملهای مربوط به وزارت تحصیلات عالی وضع شده، مطابق تحولات و تغییرات جامعه و محیط مؤسسۀ تحصیلات عالی پیمان، قابل تغییر و تعدیل می¬باشد.
تصویب و منظوری
این پالیسی در جلسۀ مؤرخ ۲۱/۷/۱۴۰۱ شورای علمی مؤسسۀ تحصیلات عالی پیمان، تصویب و طی پروتوکول شماره (۵) آن شورا ثبت گردیده و مرعیالاجراء می¬باشد.